In de strijd tegen klimaatverandering willen we in Europa steeds meer fossiele brandstoffen vervangen door hernieuwbare energie. Om dit ook in Nederland te kunnen realiseren moet de onlangs herziene Europese richtlijn hernieuwbare energie (RED III) worden omgezet in wetgeving op nationaal niveau. De Nederlandse overheid werkt op dit moment aan een wijziging van de Wet milieubeheer. Vier vervoerssectoren (land, zee, lucht en binnenwater) krijgen aparte sectorverplichtingen voor het gebruik van hernieuwbare energie om de uitstoot van CO2 te verminderen.
Het instellen van aparte verplichtingen per transportsector is een goed idee. Maar daarmee zijn we er niet. De grote vraagstukken op het terrein van klimaat en energie kunnen alleen worden opgelost als de overheid en het bedrijfsleven goed naar elkaar luisteren en samenwerken. Voor de producenten van duurzame biobrandstoffen geldt dat het overheidsbeleid alleen succesvol kan zijn als het voldoet aan een aantal randvoorwaarden.
De sectorverplichtingen maken de afzonderlijke sectoren verantwoordelijk voor verduurzaming en geven invulling aan het principe dat de ‘de vervuiler betaalt’. Dat is een goed uitgangspunt. Wel is het belangrijk dat het voorgestelde systeem van te verhandelen certificaten (de zogeheten emissiereductie-eenheden (ERE’s), gaan zorgen voor investeringszekerheid en stabiliteit. Wanneer ERE’s leiden tot leveringen vanuit andere transportsectoren, tast dit de voorspelbaarheid van de systematiek en daarmee de investeringszekerheid aan. ERE’s zouden daarom moeten worden ingezet in de sector waarin deze zijn gecreëerd, zodat er zekerheid komt over het gebruik van hernieuwbare energie per sector.
De (fysieke) inzet van biobrandstoffen in het wegvervoer, de luchtvaart en de scheepvaart kan een belangrijke groeimarkt zijn. Voorwaarde voor een aantrekkelijk investeringsklimaat is wel dat er sprake is van voorspelbaar overheidsbeleid dat oog heeft voor marktstabiliteit. De investeringszekerheid voor biobrandstofproducenten, de kosteneffectiviteit van verschillende grond- en brandstofcombinaties, en de uitvoerbaarheid van de voorgenomen systematiek zijn belangrijke aandachtspunten.
De markt voor biobrandstoffen is een internationale markt. In een internationale markt bepalen competitieve criteria voor duurzame biobrandstoffen en duurzame grondstoffen of de beschikbare biobrandstoffen ook daadwerkelijk in Nederland worden gebruikt.
Om ervoor te zorgen dat de klimaatdoelstellingen op een kosteneffectieve manier kunnen worden gehaald, is overheidsbeleid nodig dat gericht is op voorzieningszekerheid van energie en het vergroten van het potentieel van duurzame biogrondstoffen.
Met een omvangrijk pakket maatregelen geeft de RED III het startsein waarmee de duurzaamheidsambities in Europa kunnen worden gerealiseerd. Om uiteindelijk ook in Nederland de juiste keuzes te kunnen maken is het verstandig om de impact van de verschillende voorstellen inzichtelijk te maken. Denk hierbij aan de bijdrage van bepaalde maatregelen aan de belangrijkste klimaatdoelstellingen, maar ook aan wat de maatregelen betekenen voor de investeringszekerheid voor biobrandstofproducenten. Verder is inzicht in de kosteneffectiviteit van verschillende grond- en brandstofcombinaties en de uitvoerbaarheid van de voorgenomen systematiek nodig. Het uitwerken van een beperkt aantal scenario’s kan hierbij helpen.
Frank Bergmans, beleidsmedewerker duurzame ontwikkeling MVO
